BPL Full Form In Marathi बीपीएल चा पूर्ण फॉर्म बिलो पॉवर्टी लाईन असा होतो. भारतात असलेल्या गरिबी रेषेखाली जे लोक असतात त्यांना बी पी एल असं म्हणतात. भारत सरकारने बी पी एल श्रेणीच्या लोकांसाठी, आणि त्यांची गणना करण्यासाठी एक विशिष्ट मानदंड जाहीर केले.
बीपीएल फुल फॉर्म BPL Full Form In Marathi
भारतातील जे लोक बीपीएल या श्रेणीमध्ये येतात त्यांना भारत सरकार द्वारे भरपूर फायदे व लाभ मिळतात. अशा लोकांना अन्न आरोग्य आणि शिक्षणा संदर्भातील गोष्टींसाठी भरपूर लाभ देण्यात येतो. या सर्वांसोबतच इतर मूलभूत सेवा आणि सुविधा देखील भारत सरकार या श्रेणीच्या लोकांसाठी उपलब्ध करून देत असते.
भारत सरकार द्वारे एक कार्ड जाहीर करण्यात आला आहे जे कार्ड या श्रेणीच्या लोकांसाठी बनवलं गेलंय. हे कार्ड ज्या लोकांकडे असेल त्या लोकांनाच बीपीएल अंतर्गताचे सगळे सुविधा आणि सेवा देण्यात येईल.
बीपीएल कधी सुरू करण्यात आलं होतं
बीपीएल चा पूर्ण फॉर्म बिलो पॉवर्टी लाईन असा होतो. भारतातील जनतेसाठी सुरू केलेली एक अत्यंत आवश्यक योजना म्हणजे बीपीएल ही आहे. यामध्ये जे लोक गरीबी चार रेषेखाली आहेत अशा लोकांसाठी भारत सरकारद्वारे विविध सुविधा जाहीर करण्यात आल्या आहेत.
बीपीएल या योजनेची सुरुवात आपल्या भारत देशामध्ये १९७० यावर्षी सुरू करण्यात आली होती. या दरम्यान भारत सरकारने गरिबी रेषेखाली असलेल्या कुटुंबा च्या ओळखीसाठी मानदंड निश्चित करण्यात आलं.१९७९ यावर्षी भारत सरकारने डी. टी लकडवाला या समितीची स्थापना करण्यात आली.
या समितीद्वारे गरिबीचे मानदंड निश्चित करण्यात आले आणि त्याचबरोबर गरिबीच्या विश्लेषणाची पद्धत आणि गरिबीचा प्रमाण देखील या समितीकडून ठरवण्यात आलं. या काळामध्ये गरिबी रेषेखाली असलेल्या कुटुंबांसाठी आणि लोकांसाठी भारत सरकार द्वारे विविध योजना सुरू करण्यात आल्या.
त्यानंतर जसा जसा काळ बदलत गेला तसं यामध्ये गरीबीच्या प्रमाणात आणि मानदंडात बदल करण्यात आले आणि नवीन अभ्यास करण्यात आला, आणि गरिबी ची खरी परिभाषा यामधून समजण्यात आली. ही योजना भारतातील अनेक गरिबी रेषेखाली असलेल्या कुटुंबांचा आधार आणि मदत करण्यासाठी सुरू केली होती.
BPL full form in English | BPL full form in Marathi
| BPL full form in Marathi | दारिद्र्यरेषेखालील |
| BPL full form in English | Below Poverty Line |
बीपीएल कार्ड चे फायदे काय आहेत
बीपीएल चा पूर्ण फॉर्म म्हणजे बिलो पॉवर्टी लाईन असा आहे. यामध्ये भारतातील गरिबी रेषेखाली असलेल्या कुटुंबांसाठी भारत सरकार द्वारे विविध योजना आणि मदत जाहीर करण्यात आली. बीपीएल कार्ड म्हणजे भारत सरकार द्वारे जाहीर केलेल्या गरिबी रेषेखाली असलेल्या कुटुंबांचा ओळखपत्र. हे ओळखपत्र भारत सरकार द्वारे सुरू केलेल्या विविध योजनेच्या लाभ घेण्यासाठी हे ओळखपत्र वापरण्यात येत. बीपीएल कार्ड चे काही फायदे निम्नलिखित आहेत:
- आरोग्य सेवा: भारत सरकार द्वारे बीपीएल या श्रेणी खाली असणाऱ्या लोकांसाठी आणि कुटुंबांसाठी आरोग्य सेवा जाहीर करण्यात आली आहे, यामध्ये सरकारी रुग्णालयात या लोकांचं मोफत उपचार किंवा यांना फीस मध्ये सवलत देण्यात येते. यामध्ये उपचार चाचण्या आणि औषध सगळं काही समाविष्ट असतं.
- अन्न सुरक्षा: गरिबी रेषेखाली असलेले कुटुंबांसाठी अन्नसुरक्षा देखील भारत सरकारने या श्रेणीसाठी उपलब्ध करून दिलेले आहेत. बीपीएल कार्डधारकांना रेशन दुकानातून हे कार्ड दाखवल्यानंतर अण्णांच्या दरामध्ये सवलत देण्यात येते. अशा लोकांच्या अन्नसुरक्षिततेसाठी हे अत्यंत गरजेच आहे. देशात कुणीही अन्न विना राहू नये यासाठी हे अत्यंत गरजेच आहे.
- शिक्षण: बीपीएल कार्ड धारकांच्या मुलांसाठी शिक्षणात देखील सवलत देण्यात येते. सरकारी शाळेमध्ये अशा विद्यार्थ्यांना मोफत किंवा कमी दरात शिक्षण देण्यात येत. या योजनेचा लाभ या लोकांना मिळत असतो. गणवेश, पुस्तकं, आणि इतर शैक्षणिक साहित्य देखील त्या लोकांना कमी दरात देण्यात येत.
- आर्थिक सहाय्य: या योजनेअंतर्गत बीपीएल कार्डधारकांना विविध आर्थिक सहाय्य देण्यात येतं, यामध्ये व्यवसायासाठी लोन, शेती, किंवा उद्योग उभारणीसाठी आर्थिक सहाय्य देण्यात येत.
बीपीएल कार्ड कुठल्या लोकांना मिळतं?
बीपीएल चा पूर्ण फॉर्म बिलोपॉवर्टी लाईन असा होतो. यामध्ये अशा लोकांच्या समावेश असतो जे गरिबी रेषेखाली येतात. सरकार द्वारे अशा लोकांसाठी विविध योजना आणि सुविधा जाहीर करण्यात आल्या आहेत. यासाठी आणि अशा लोकांच्या ओळख करून देण्यासाठी भारत सरकारद्वारे एक ओळखपत्र जाहीर करण्यात आला आहे ज्याला आपण बीपीएल कार्ड असे देखील म्हणतो.
यामध्ये ज्या कुटुंबांची आर्थिक परिस्थिती गरिबी रेषेखाली आहे त्या कुटुंबांना विविध सुविधा देण्यात येतात. भारत सरकारने ठरवून दिलेल्या मानदंडाच्या खाली जे कुटुंब येतात त्या कुटुंबांसाठी बीपीएल कार्ड देण्यात येत. हे कार्ड कुठल्याही कुटुंबाची पूर्णपणे चाचणी केल्यानंतरच देण्यात येतं घराचे उत्पन्न, जमीन, शेती आणि कुटुंबाची शैक्षणिक पातळी बघून हे कार्ड देण्यात येत. बीपीएल कार्ड चा वाटप खालील दिल्याप्रमाणे करण्यात येत:
- सर्वेक्षण: वेळोवेळी भारत सरकार, गरिबी रेषेखाली असलेल्या कुटुंबांची माहिती गोळा करत असते.
- माहिती संकलन: या सर्वेक्षण मध्ये घेतलेल्या सर्व माहितीनुसार कुटुंबांची, सामाजिक आणि आर्थिक स्थितीच विश्लेषण करण्यात येत.
- यादी तयारी: सर्वेक्षण आणि माहिती संकलन केल्यानंतर सर्व गोष्टींचा नीट अभ्यास केल्यानंतर जे कुटुंब गरिबी रेषेखाली येतात अशा कुटुंबांची एक यादी तयार करण्यात येते.
- कार्ड वितरण: आणि यानंतर यादीतील सर्व कुटुंबांना आणि लोकांना बीपीएल कार्ड देण्यात येतं जेणेकरून त्या कार्डचा लाभ घेत ते लोक भारत सरकार द्वारे जाहीर केलेल्या योजनांचा आणि सुविधांचा लाभ घेऊ शकतात.
अशाप्रकारे बीपीएल कार्ड फक्त आर्थिक आणि सामाजिक परिस्थिती गरिबी रेषेच्या खाली असलेल्या लोकांनाच देण्यात येतं आणि त्याचबरोबर हे ओळखपत्र कुठलाही लाभ घेण्यासाठी अत्यंत आवश्यक आहे.
बीपीएल चे नुकसान
बीपीएल म्हणजे बिलो पॉवर्टी लाईन. यामध्ये भारत सरकार गरिबी रेषेखाली असलेल्या कुटुंबांना आर्थिक सहायता उपलब्ध करून देण्याचे काम करत. बीपीएल या योजनेचे अनेक फायदे असले तरी काही नुकसान देखील आहेत. बीपीएल योजनेचे काही नुकसान निम्नलिखित आहेत:
- भ्रष्टाचार आणि गैरव्यवहार: बीपीएल कार्ड वितरणाच्या वेळेस आणि याचा लाभ घेण्याच्या वेळेस भरपूर भ्रष्टाचार होण्याची शक्यता असते, भ्रष्टाचार झाल्यास खरच गरज असलेल्या कुटुंबांपर्यंत सुविधा पोहोचत नाही आणि यामुळे खरंच गरज असलेले लोक मागे राहून जातात आणि भ्रष्टाचारी लोक त्यांचा फायदा करून घेतात जे अत्यंत चुकीच आहे.
- गरिबीच्या मानदंडावरील विवाद: गरिबीची एक मानदंड निश्चित करणे हे अत्यंत कठीण काम आहे. हे मानदंड निश्चित करताना भरपूर कुटुंब या योजनेचा फायदा उचलू शकत नाही कारण ते या मानदंडापासून थोडेच वरती असतात आणि त्यामुळे अशा लोकांना योग्य ती सुविधा मिळत नाही.
- गरजेपेक्षा जास्त संरक्षण: कधी कधी काही वाईट वृत्तीचे लोक बीपीएल कार्डचा चुकीचा फायदा करून घेतात आणि अयोग्य पद्धतीने या कार्डचा लाभ उचलतात जेणेकरून खरंच गरजू वसलेले लोकांना ती मदत आणि सुविधा पोहोचत नाही.
Conclusion
या पोस्टमध्ये आपण बीपीएल बद्दल पूर्ण माहिती जाणून घेतली. यामध्ये सर्वप्रथम बीपीएल चा पूर्ण फॉर्म आणि त्यानंतर बीपीएल म्हणजे नेमकं काय हे सुद्धा आपण समजून घेतलं. त्यानंतर बीपीएल योजनेची सुरुवात भारत मध्ये कधी झाली होती हे देखील आपण या पोस्ट मधून बघितलं. त्यानंतर बीपीएल कार्ड चे फायदे देखील आपण या पोस्ट मधून बघितले. त्यानंतर बीपीएल हे कार्ड कुठल्या लोकांना देण्यात येतं हे सुद्धा आपण ह्या पोस्ट मधून बघितलं.
बीपीएल या योजनेचे नुकसान देखील आपण या पोस्ट मधून समजून घेण्याचा प्रयत्न केला. पोस्ट आवडल्यास नक्की आपल्या मित्रांसोबत शेअर करा आणि असेच नवनवीन माहिती घेण्यासाठी परत आमच्या पेजवर भेट देत रहा.
FAQ
बीपीएल कार्ड कस मिळवावं?
बीपीएल कार्ड मिळवण्यासाठी ग्रामपंचायतीमध्ये किंवा स्थानिक तहसील कार्यालयामध्ये संपर्क साधना गरजेच आहे. ग्रामपंचायत मध्ये किंवा स्थानिक तहसील कार्यालयामध्ये जाऊन आवश्यक कागदपत्र आणि अर्ज करणे गरजेच आहे.
बीपीएल कार्ड चे फायदे काय आहेत?
बीपीएल कार्ड ज्या कुटुंबांकडे असतं त्या कुटुंबांना भारत सरकारद्वारे भरपूर गोष्टींमध्ये सुविधा देण्यात येते जसं अन्न आरोग्य शिक्षण आणि इतर आर्थिक सहायता भारत सरकार अशा कुटुंबांना देत असते.